-
1 dużo
Ⅰ adv. grad. (w dużym stopniu) [pić, mówić] a lot- dużo pływać/czytać to swim/read a lot- za dużo jeść/gadać to eat/talk too much- trochę za dużo zapłaciłeś you paid a bit too much- powinieneś więcej pracować you should work harder- im więcej o tym myślę, tym mniej rozumiem the more I think about it, the less I understand- coraz więcej wiemy we know more and more- najwięcej pracowałem po nocach I worked mostly at nightⅡ adv. 1. (znacznie) far- dużo więcej osób/samochodów/domów far a. many more people/cars/houses- dużo więcej czasu/miejsca/pieniędzy far a. much more time/space/money- dużo mniej osób/samochodów/domów far fewer people/cars/houses- dużo mniej czasu/miejsca/pieniędzy far a. much less time/space/money- dużo bardziej/mniej skomplikowany far a. much more/less complicated- dużo lepszy/gorszy far a. much better/worse- tutaj czuję się dużo bezpieczniejsza I feel much safer here- dużo więcej się tu nauczyłem I learnt far more here2. pot., iron. fat lot pot., iron.- ty akurat dużo wiesz! a fat lot you know!- dużo mi możesz zrobić! a fat lot you can do to me!Ⅲ pron. (wiele) a lot (czegoś of sth); lots pot. (czegoś of sth)- dużo osób/samochodów/domów a lot of a. many people/cars/houses- dużo czasu/miejsca/pieniędzy a lot of time/space/money- przyszło dużo ludzi a lot of people came- mamy jeszcze dużo czasu we still have a lot of time- dużo się od tej pory zmieniło a lot has changed since then- dużo się od niego nauczyłem I learnt a lot from him- mamy jeszcze dużo do roboty pot. a. do zrobienia we still have a lot to do- (on) zawsze ma dużo do powiedzenia (jest gadatliwy) he always has a great deal a. a lot to say- on ma tu dużo/najwięcej do powiedzenia (jest wpływowy) he has a big/the biggest say around here- w jabłkach jest dużo witamin apples are rich in vitamins- nie ma tu zbyt dużo miejsca there isn’t too much room here- coraz więcej osób uczy się angielskiego more and more people are learning English- przynieś trochę więcej drewna bring some more firewood- zarabiam więcej niż ona I earn more than she does- najwięcej kosztują mieszkania w centrum flats in the city centre are the most expensive- „ile masz książek?” – „dużo” ‘how many books have you got?’ – ‘lots’- „ile mamy czasu?” – „dużo” ‘how much time have we got?’ – ‘a lot’- mieć za dużo pracy/zmartwień to have too much work/too many problems- zostało nam nie więcej niż sto złotych we have no more than 100 zlotys left- jest więcej niż ładna she’s more than prettyⅣ więcej adv. comp. (już) więcej tam nie pójdę I won’t go there any more- już jej nigdy więcej nie zobaczyłem I haven’t seen her since- lubię ją i nic więcej I like her and that’s all- Słońce jest tylko gazową kulą i niczym więcej the Sun is nothing more than a gaseous sphereⅤ więcej part. (mało tego) co więcej… what’s more…- to doskonałe, więcej, genialne! that’s great – no, it’s downright brilliant!- był wtedy w Londynie, a co więcej mieszkał w tym samym hotelu he was in London then and what’s more he stayed in the same hotel■ co za dużo – to niezdrowo przysł. everything in moderation przysł.* * *(ludzi, jabłek) many, a lot of; (mleka, pieniędzy) much, a lot of; ( bez rzeczownika) a lotza dużo — too many/much
dużo więcej/mniej — far more/less, a lot more/less
* * *adv.1. (= wiele) a lot, many l. much; dużo wody upłynie not in the nearest future; mam dużo czasu I have a lot of time; dużo przeszedłem w życiu I've gone through a lot during my life; mam dużo spraw do załatwienia I have a lot (of things) to do l. take care of; mam dużo na głowie I have a lot on my mind; dużo wcześniej much earlier; dużo palę I smoke heavily; powiedziałeś za dużo you said too much; sprzedać dużo samochodów sell a lot of cars; nie tak dużo not so much l. many; tak dużo, jak potrafię as much as I can.2. iron. (= nic) nothing l. not anything; dużo tam wiesz you don't know anything; dużo by to dało! a fat lot of good that would do!The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > dużo
-
2 aż
Ⅰ conj. 1. (dopóki nie) until, till- dopóty ją błagał, aż się zgodziła he kept begging her until a. till she agreed- poczekaj, aż wrócę wait until a. till I get back- czekają, aż (on) umrze they are waiting until he dies a. for him to die- nie czekając, aż ogień się rozprzestrzeni, wezwała straż she called the fire brigade GB fire department US before the flames had a chance to spread- aż w końcu a. aż wreszcie until at last- aż tu (nagle) all of a sudden, suddenly- opalała się w ogrodzie, aż tu nagle jak nie lunie she was sunbathing in the garden, when all of a sudden the rain came pouring down- rozmawiamy sobie, aż tu słyszę: ktoś woła there we were talking, when all of a sudden I heard someone calling2. (tak bardzo, że) parskał ze śmiechu, aż mu się broda trzęsła he chortled so much that his chin was shaking- pioruny waliły, aż cały dom trząsł się the thunder was so loud that the whole house trembled- wrzeszczał, aż uszy puchły he was screaming his head off- ziewnął, aż mu żuchwa zatrzeszczała he yawned so widely that his jaws crackedⅡ part. 1. (z określeniem odległości) as far as, all of- do najbliższej wioski jest aż dwadzieścia kilometrów it’s as far a. as much as twenty kilometres to the nearest village- zatrzymał się aż pod lasem he got as far as the forest before he stopped- nie sądziłem, że granice miasta sięgają aż tak daleko I didn’t realize the town borders reached so far2. (z określeniem zakresu) aż do/z Berlina all the way to/from Berlin- aż po czubek głowy right to the top of one’s head- aż po szyję right up to the neck- aż do samego ministra right up to the minister himself- od sprzątaczki aż po dyrektora from the cleaner (right) up to the director- od prezesa wielkiej firmy aż do właściciela małego warsztatu from the president of a large company right down to the owner of a small workshop3. (z określeniem czasu) aż do XVI wieku up until as late as a. right up until the sixteenth century- aż do jego śmierci w 1887 roku (right up) until his death in 1887- aż do czasu uchwalenia budżetu until such time as the budget is passed- nie było go w Warszawie aż do lipca he was away from Warsaw right up until July- spał aż do południa he didn’t get up before noon, he slept until a. till noon- obiecał jej wierność aż po grób he promised her he would remain faithful to the grave a. until death4. (w określeniach ilości) (z policzalnymi) as many as, no fewer than; (z niepoliczalnymi) as much as, no less than- aż dziewięciu uczniów as many as a. no fewer than nine pupils- aż 70% as much as a. no less than 70 per cent- „to będzie kosztować 2000 złotych” – „aż tak dużo?” ‘it’s going to cost 2,000 zlotys’ – ‘as much as that?’- aż za dużo more than enough- nie powinieneś aż tyle pracować you shouldn’t work as much as that5. (określające stopień nasilenia) positively- pola aż złote od dojrzewającej pszenicy fields positively golden with ripening wheat- bogactwo aż kapie incredible wealth a. wealth dripping out of their ears- w domu aż pachnie od czystości it’s so clean in the house that you could eat your dinner off the floor- był ostrożny aż do przesady he was unduly a. exaggeratedly cautious- opowieść przejmująca aż do bólu a painfully gripping a. poignant story- było zimno aż nie do wytrzymania it was unbearably cold- uczuł taki zawrót głowy, że aż się zachwiał na nogach he felt so dizzy that he swayed on his legs- aż do skutku for as long as it takes, to the bitter end- będziemy negocjować aż do skutku we’ll continue negotiations until we get what we want- zajadał, że aż miło the way he was eating it was a pleasure to watch- ciemno/zimno (że) aż strach terribly a. awfully dark/cold- aż strach pomyśleć it doesn’t bear thinking about, one shudders to think- aż nadto more than enough- trunków było aż nadto there was more than enough to drink- jest aż nadto powodów, żeby wątpić w jego obietnice there’s more than enough reason for doubting his promises- dziewczyna aż nadto uprzejma an exceedingly polite girl- aż nadto dobrze only too well- znała go aż nadto dobrze she knew him too well- aż taki a. aż tak głodny/gruby so a. that hungry/fat- on nie jest aż taki beznadziejny he’s not that hopeless- wcale nie jest aż tak zimno it’s not that cold* * *1. conjtill, untilpoczekaj, aż przyjdę — wait till I come
2. partpoczekała, aż wyszedł — she waited until he had gone
aż tak dużo pieniędzy? — this lub that much money?
* * *ażconj.till, until; poczekaj, aż przyjdę wait till I come.part.1. (wzmacnia, uwydatnia, poprzedzając wyrażenia z przyimkami) as... as..., as far as, as many as, as much as; till, until; all the way; dojechać aż do granicy go l. drive as far as the border, go l. drive all the way to the border; pracować od świtu aż do nocy work all day long, work from dawn till dusk; przywieźć coś aż z Los Angeles bring sth all the way from Los Angeles; posunąć się aż do kradzieży go so far as to steal; nie budzić aż do ostatniej chwili not wake up until the very last moment.2. (uwydatnia znaczenie, poprzedzając poszczególne części mowy) pochodzić aż z czasów rzymskich date as far back as the Roman times; wypić aż pięć piw drink as many as five beers.3. ( w utartych połączeniach) aż miło posłuchać it's a pleasure to listen; aż strach pomyśleć one shudders to think; aż do końca until the end; to the bitter end; aż do till, until, up to, as late as, as far back as.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > aż
-
3 mieć
( posiadać) to havemieć coś na sobie — to have sth on, to be wearing sth
mam! — ( rozumiem) (I) got it!, ( składać się z czegoś) to have
kwadrat ma cztery boki — a square has four sides, (zmartwienie, trudności, grypę, operację) to have
mieć coś przeciw czemuś — to have sth against sth, ( z różnymi dopełnieniami) to have
mieć ochotę na coś/zrobienie czegoś — to feel like sth/doing sth, ( dla wyrażenia powinności) to be supposed to, to be to
masz spać — you're supposed to be sleeping, ( dla wyrażenia zamiaru) to be going to
nie ma — ( liczba pojedyncza) there's no; ( liczba mnoga) there are no
nie ma co czekać/żałować — there's no use waiting/regretting
cudów nie ma — pot miracles (simply) don't happen ( z imiesłowem biernym)
* * *ipf.1. (oznacza posiadanie, cechę, związek z czymś l. kimś, władzę nad czymś) have, have got; mieć coś na sobie have sth on; masz dużo pieniędzy/czasu you have l. you've got a lot of money/time; mieć niebieskie oczy have blue eyes; czy masz samochód? do you have a car?; have you got a car?; nie mam przy sobie pieniędzy I have l. I've got no money on me; masz przy sobie paszport? do you have your passport with you?; mam pomysł I have an idea; nie mam pojęcia, o czym mówisz I have no idea what you're talking about; mam brata i siostrę I have a brother and a sister; co masz w ręce? what are you holding in your hand?; mieć dużo do zrobienia have a lot to do; mieć coś do powiedzenia have sth to say; mieć coś do dyspozycji have sth at one's disposal; mam sprawę do załatwienia I have some business to do; nie mam na nowy samochód pot. I cannot afford a new car; masz jeszcze pięć minut you still have five minutes; mam teraz wykład I'm lecturing right now; mam gości I am having guests; ona ma kochanka she has a lover.2. ( w różnych utartych zwrotach) mam już dość I've had enough; mieć kogoś/czegoś po dziurki w nosie be fed up with sb/sth; mieć kogoś po swojej stronie have sb on one's side; mieć coś za sobą have sth over; mieć coś z głowy pot. be rid of sth; czy masz coś przeciwko mnie? do you have something against me?; mieć coś komuś za złe hold sth against sb; mieć z kimś/czymś do czynienia deal with sb/sth; mam z kimś na pieńku pot. have a bone to pick with sb; mieć w czubie pot. be tipsy; mieć fioła l. bzika żart. be crazy, have a bee in one's bonnet; mieć coś w nosie pot. not give a hoot about sth; mieć coś w dupie wulg. not give a shit about sth; ona ma to do siebie, że... it is characteristic of her that...; mieć z kimś dziecko have a child with sb; mam cię w garści I have you on toast; mieć kogoś w kieszeni have sb in one's pocket; mieć głos have the floor; mieć znajomości have connections; mieć kogoś/coś na oku keep an eye on sb/sth; mieć coś na sumieniu have sth on one's conscience; mieć coś na uwadze l. w pamięci bear sth in mind; mieć coś na myśli have sth in mind; co masz na myśli? what do you mean?; mieć czelność coś zrobić have the cheek to do sth; mieć czyste ręce have clean hands; mieć czyste/nieczyste sumienie have a clear/guilty conscience; mieć coś pod ręką have sth at hand; mieć coś w zanadrzu have sth up one's sleeve; mieć szczęście/pecha be lucky/unlucky; nie mieć grosza przy duszy be penniless, be broke.3. (choroby, dolegliwości) mieć odrę have measles; mieć kaszel have a cough; mieć zakatarzony nos have a running nose.4. pot. (= uwieść, odbyć stosunek seksualny z) have (sb); czy już ją miałeś? have you had her yet?5. ( w wykrzyknikach) masz! (= proszę!) here you are!; a masz! take this!; masz za swoje get your desert!; mam cię! I got you!; gotcha!; masz ci los! too bad!6. (dane osobiste, wymiary itp.) mam na imię Tomasz my name is Thomas; ile masz lat? how old are you?; ona ma siedemnaście lat she's seventeen years old; ta łódź ma pięć metrów długości this boat is five meters long; mam metr osiemdziesiąt wzrostu I am one hundred and eighty centimeters tall; godzina ma sześćdziesiąt minut there are sixty minutes in an hour; pociąg ma dziesięć minut spóźnienia the train is ten minutes late.7. mieć miejsce happen, occur, take place.8. ( z przeczeniem i zaimkiem) nie mieć co jeść have nothing to eat; nie mam co ze sobą zrobić I don't know what to do with myself; nie mieć gdzie się podziać have no place to go; nie mieć nic do powiedzenia have nothing to say; nie mieć nic do stracenia have nothing to lose.9. (z przeczeniem w trzeciej osobie czasu teraźniejszego: oznacza brak l. nieistnienie) jej tu nie ma she isn't here; nie ma tu nikogo there's nobody here; nie ma co płakać there's no need to cry; it's no use crying; nie ma to jak w domu! (there's) no place like home!; nie ma sprawiedliwości na tym świecie there is no justice in this world; nie ma mnie dla nikogo tell everyone I am out; nie ma deszczu there's no rain; it isn't raining; nie ma jej w domu she's not at home; she's out; nie ma sprawy no problem.10. ( wyraża powinność) be to, be supposed to; co mam teraz zrobić? what am I supposed to do now?; mam wyjechać o czwartej I am to leave at four; to mam być ja? is this supposed to be me?; mam przyjechać czy nie? should I come or not?; czas miał pokazać, że... time was to show that...; co ma wisieć, nie utonie if you're born to be hanged you shall never be drowned.12. (wyraża spełnienie, ukończenie) mieć coś zrobione have sth done; mam zebrane materiały I have some materials collected.13. ( wyraża przypuszczenie) miałbym żałować tego? should I regret it?; gdybym miał wybierać... if I were to chose...ipf.1. (= czuć się) be; jak się masz? how are you?; on ostatnio ma się nie najlepiej he hasn't been well lately; masz się teraz z pyszna you have to pay the devil now.2. ( wyraża stan rzeczy) ma się na deszcz it's going to rain; sprawy tak się mają the things are going like this; this is how the matter stands; dzień ma się ku końcowi the day is drawing to an end.3. (= uważać się) za kogo ty się masz? who do you think you are?4. ( w utartych wyrażeniach) mieć się na baczności przed kimś/czymś beware sb/sth; mieć się ku sobie be attracted to each other; ma się rozumieć sure, certainly, of course.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > mieć
-
4 gdyby
Ⅰ conj. (w trybie warunkowym) if- gdybym się spóźnił, nie czekaj na mnie if I’m late, don’t wait for me- gdyby wybory odbyły się dwa lata temu, wygraliby socjaliści if the election had taken place a. had the election taken place two years ago, the socialists would have won- gdyby babcia żyła, cieszyłaby się z twojego sukcesu if granny were alive she’d be delighted at your success- gdybym był na twoim miejscu… if I were in your shoes a. place…- gdyby nadarzyła się sposobność should the opportunity arise- gdyby nie księżyc, (to) byłoby całkiem ciemno but for the moon książk. a. if it weren’t for the moon, it would be completely dark- przyszłabym wczoraj, gdyby nie wizyta ciotki if my aunt hadn’t paid a visit, I would have come yesterday- gdyby nie to, że… if it weren’t for the fact that…; were it not for the fact that… książk.- gdyby nawet a. nawet gdyby even if- postanowili walczyć do końca, nawet gdyby mieli przegrać they resolved to fight to the bitter end, even if they should loseⅡ part. 1. (wyrażające możliwość) what if- a gdyby posadzić go koło Adama? and what if I/we sit a. seat him next to Adam?- a gdybym ci nie uwierzył? and what if I hadn’t believed you?2. (wyrażające pragnienie) if only- gdyby tak mieć dużo pieniędzy! if only I/we were rich!- gdybym tylko dostał ich w swoje ręce! if I could just get a. lay my hands on them!- gdybym to ja wiedział! if only I knew/had known!- gdyby dało się przewidzieć, co z tego wyniknie! if only we knew a. could tell what would come of it!3. (wyrażające prośbę) if- gdyby pan był taki uprzejmy i zamknął okno if you would be kind enough to close the window- gdybyś mógł coś zrobić w tej sprawie if you could do something about it* * *conjifgdybyś tam (teraz) poszedł, przyjęliby cię — if you went there (now), they would accept you
gdybyście tam (wtedy) poszli, przyjęliby was — if you had gone there (then), they would have accepted you
gdyby żyła moja matka — I wish my mother were lub was still alive
* * *conj.1. ( wprowadza zdanie warunkowe) if; gdyby to planował, powiedziałby nam if he was planning it (l. if he were planning it), he'd tell us; gdybym tam był wczoraj... if I'd been there yesterday...2. ( w zdaniach wyrażających życzenie) och, gdybyś teraz była ze mną if only you were with me now.3. jak gdyby as if, as though.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > gdyby
-
5 kapry|sić
impf vi to be fussy a. picky- jeśli będziesz tak kaprysił, nigdy się nie ożenisz if you’re going to be so fussy a. picky, you’ll never get married- dzieci kaprysiły przy jedzeniu the kids were being fussy about the food- nie mam za dużo pieniędzy i nie mogę kaprysić z wyborem mieszkania I don’t have a lot of money so I can’t be too fussy when it comes to renting a flatThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > kapry|sić
-
6 powie|dzieć
pf (powiem, powiedział, powiedzieli) vt 1. (wyrazić słowami) powiedzieć coś to say sth- powiedzieć, że… to say (that)…- powiedzieć komuś coś to tell sb sth- powiedzieć komuś o czymś to tell sb about sth- powiedzieć prawdę to tell the truth- powiedzieć głupstwo a. coś głupiego to say something stupid- powiedzieć komuś, żeby coś zrobił/czegoś nie robił to tell sb to do sth/not to do sth- powiedział, żebyśmy się nie martwili he told us not to worry- powiedział, że tam był/że przyjdzie he said he’d been there/would come- powiedział mi/nam/ojcu, że nie ma pieniędzy he told me/us/his father he had no money- nikomu nie powiedział o swojej chorobie he didn’t tell anybody that he was ill- powiedzieć sobie, że… to tell oneself that…- powiedział sobie, że to zrobi he told himself he must do it- powiedziano nam, że… we were told that…- powiedz mi, o co chodzi tell me what it’s all about- „dobrze” – powiedział he said OK- chciałbym powiedzieć o pewnej ważnej sprawie I’d like to mention an important issue- jak już wcześniej powiedziałem… as I said before…- wszystko mi jedno, co ludzie powiedzą I don’t care what people say- było powiedziane, żeby tak nie robić you/we/they were told not to do that- rób tak, jak było powiedziane do as you were told- kto tak powiedział? pot. says who? pot.- powiedzmy let’s say- przyjdę, powiedzmy, w czwartek I’ll come, let’s say, on Thursday- powiedzmy, że… let’s say that…- powiedzmy, że się uda, co potem? let’s say it works, what next?- że tak powiem so to speak a. say- byłem tym, że tak powiem, poirytowany I was, so to speak, annoyed- powiedzmy sobie szczerze, nie stać nas na to let’s face it, we can’t afford this- trzeba to sobie jasno a. otwarcie powiedzieć, że… we have to admit, that…- wstyd powiedzieć, ale nie pamiętam to my shame I’ve forgotten- łatwo powiedzieć! it’s easier said than done- trudno powiedzieć, czy/kiedy/jak… it’s hard to say if/when/how…- powiedzieć swoje to say one’s piece- powiedziałbym, że… I would say (that)…- wyglądała, powiedziałbym, na zmęczoną she looked, I would say, tired- przywitali nas, nie powiem wrogo, ale dosyć chłodno their welcome, though not exactly hostile, was rather reserved- nie powiem, żebym był zachwycony I wasn’t exactly happy- nie można powiedzieć, żebyś się specjalnie postarał I wouldn’t exactly say you tried hard- nie powiem, jedzenie było niezłe I must say, the food was OK- nie powiem, było całkiem przyjemnie I must say it was quite nice- był niezbyt rozgarnięty, żeby nie powiedzieć głupi he was rather simple-minded not to say stupid- można powiedzieć, że skończyliśmy we are more or less ready- prawdę a. szczerze powiedziawszy… frankly speaking…; to be honest…- no powiedz sam, czy tu nie jest ślicznie? it’s beautiful here, isn’t it?- niech pan sam powie, czy to w ogóle ma sens? what do you think, does it make any sense at all?- powiem ci, że mi się nie chce frankly speaking I don’t feel like it- powiem panu, że niezbyt mi się ten film podobał to be honest I didn’t particularly like the film- co ty powiesz/pan powie? (ze zdumieniem) are you serious?; (ironicznie) oh, really?- chciał przez to powiedzieć, że… what he meant by this is that…- co chcesz przez to powiedzieć? what do you mean?- to (za) mało powiedziane it’s an understatement- nie przepadam to za mało powiedziane, ja ich nie znoszę to say I’m not fond of them is an understatement, in fact I hate them- to za wiele a. dużo powiedziane that would be saying too much- katastrofa to za dużo powiedziane calling it a disaster would be saying too much- dobrze powiedziane well said- mieć wiele do powiedzenia (mieć wpływy) to have a lot of say; (dużo wiedzieć) to have a lot to say- on nie ma tu nic do powiedzenia he has no say in this matter- nie wiele mieliśmy sobie do powiedzenia we didn’t have much to say to each other- mam ci coś do powiedzenia I have to tell you something- nigdzie nie jest powiedziane, że… there’s no rule that…- wcale nie jest powiedziane, że przegramy no one says we have to lose- kto by powiedział, że zrobi taką karierę who would’ve guessed s/he would make such a career- co to ja chciałem powiedzieć? what was I to say?- jak to powiedzieć? how shall I put it?- nie powiesz (chyba), że… you don’t mean to tell me that…- nikt mi nie powie, że… no one’s going to tell me that…- chyba za dużo powiedziałem I think I said too much- oddaj, bo powiem mamie give it back or I’ll tell mum- nikomu nie powiem I won’t tell anybody- cześć, co powiesz? pot. hi, how are things going?- co powiesz na lody? what would you say to an ice-cream?- co powiesz na ten skandal z łapówkami? what do you think about this corruption scandal?2. (wypowiedzieć, opowiedzieć) to recite [wiersz]; to tell [dowcip]; to give [kazanie]; to say [słowo, zdanie]- powiedz cioci dzień dobry say hello to auntie- powiedz: aaaa (do pacjenta) say ah- powiedzieć wam kawał? do you want to hear a joke?3. (zwrócić się) to call- powiedzieć na kogoś „słoneczko”/„głupek” to call sb sunshine/a fool- powiedzieć do kogoś po imieniu a. na ty to address sb by their first name4. (podpowiedzieć) [rozum, serce, instynkt] to tell- doświadczenie powiedziało mu, że… his experience told him that…- jej oczy wiele mu powiedziały her eyes told him a lot5. (podać do wiadomości) to say- w ustawie powiedziano, że… it says in the act that…- w punkcie drugim powiedziane jest… it says in point two that…- powiedziane jest: „Nie zabijaj” it is said: ‘Thou shalt not kill’■ powiedział, co wiedział! pot. that’s nonsense!The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > powie|dzieć
-
7 być
impf (jestem, jesteś, jest, jesteśmy, jesteście, są, byłem, byłeś, był, byliśmy, byliście, byli, będę, będziesz, będzie, będziemy, będziecie, będą) Ⅰ vi 1. (istnieć, żyć) to be- jest wielu znanych aktorów there are many well known actors- nie ma nikogo, kto mógłby to zrobić there’s no one who could do it- czy jest Bóg, czy go nie ma? does God exist, or not?- był sobie kiedyś stary król there was a. lived once an old king- nie było cię jeszcze wtedy na świecie this was before you were born- myślę, więc jestem I think, therefore I am- być albo nie być to be or not to be- to dla nas być albo nie być this is our to be or not to be, this is our Waterloo- nie ma już dla niej ratunku nothing can save her now- jest wiele powodów do zadowolenia there’s good reason to be happy- nie ma powodu do obaw there is no reason a. need to worry- są sprawy, których nigdy nie zrozumiesz there are (certain) things that you’ll never understand- nie ma co płakać/gadać it’s no use crying/talking (about it)- nie ma co żałować (there’s) no need to be sorry- nie ma co a. czego żałować it’s no great loss- nie ma czemu się dziwić, że… it’s no surprise a. wonder that…- nie ma o co się kłócić there’s nothing to quarrel about- nie ma czym się martwić/czego się bać there’s nothing to worry about/to be afraid of- nie ma z czego być dumnym (it’s) nothing to be proud of- nie ma z czego się cieszyć/śmiać there’s nothing to rejoice/to laugh about- „dziękuję za podwiezienie” – „nie ma za co” ‘thanks for the lift’ – ‘don’t mention it’ a. ‘you’re welcome‘- „przepraszam, że panu przerwałem” – „nie ma za co” ‘sorry I interrupted you’ – ‘that’s all right’- już cię/was nie ma! off with you!2. (przebywać, znajdować się) to be- być w pracy/szkole to be at work/at school- być w teatrze/na koncercie to be at the theatre/at a concert- teraz wychodzę, ale będę w domu o piątej I’m going out now, but I’ll be home at five- dzisiaj nie ma go w biurze he’s not in the office today- w pokoju nikogo nie ma/nie było there is/was no-one in the room- jest już piąta, a jego jak nie ma, tak nie ma it’s already five, and he’s still not here a. there’s still no trace of him- „czy jest Robert?” – „nie, nie ma go, jest jeszcze w szkole” ‘is Robert in?’ – ‘no, he’s not, he’s still at school’- „są jeszcze bilety na ostatni seans?” – „niestety, już nie ma” ‘do you still have tickets for the last showing?’ – ‘sorry, all sold out’- czy będziesz jutro w domu? ‘will you be at home a. in home tomorrow?’- kiedy (ona) będzie znowu w Warszawie? when will she be in Warsaw again?- byłem wczoraj u Roberta/u babci I was at Robert’s/granny’s yesterday, I went to see Robert/granny yesterday- był przy narodzinach swojej córki he was present at the birth of his daughter- nigdy nie byłem w Rosji I’ve never been to Russia- „skąd jesteś?” – „(jestem) z Krakowa/Polski” ‘where are you from?’ – ‘(I’m) from Cracow/Poland’- „gdzie jesteś?” – „tutaj!” ‘where are you?’ – ‘(I’m) here!’- „jestem!” (przy odczytywaniu listy) ‘here!’, ‘present’- będąc w Londynie, odwiedziłem Annę when a. while I was in London I went to see Anna- biblioteka jest w budynku głównym the library is in the main building- w jednym pudełku jest dziesięć bateryjek there are ten batteries in a packet- w domu nie było nic do jedzenia there was nothing to eat at home a. in the house- co jest w tym pudle? what’s in this box?- gdzie jest moja książka/najbliższa apteka? where’s my book/the nearest chemist’s?- co jest dzisiaj na lunch? what’s for lunch today?- wczoraj na kolację był dorsz there was cod for dinner yesterday- „dużo masz tych ziemniaków?” – „oj, będzie” pot. ‘got a lot of those spuds?’ – ‘loads’ pot.- będzie, będzie, więcej się nie zmieści pot. that’s plenty a. that’ll do, there’s no room for any more3. (trwać, stawać się) to be- jest godzina druga po południu it’s two in the afternoon a. two p.m.- nie ma jeszcze szóstej rano it’s not yet six a.m.- zanim dotrzemy do domu, będzie ósma wieczorem/północ it’ll be eight p.m./midnight by the time we reach home- był maj it was in May- to było w grudniu 1999 it was in December 1999- to było dawno, dawno temu this was a long, long time ago- jest piękny ranek it’s a fine morning- jest mroźno/upalnie it’s nippy/hot- wczoraj był deszcz/mróz it was raining/freezing yesterday- ciekawe, czy jutro będzie pogoda I wonder if it’s going to be fine tomorrow- nie pamiętam dokładnie, to było dość dawno temu I can’t really remember, it was some time ago- z niego jeszcze coś będzie he’ll turn out all right- co z niego będzie? how will he turn out?, what will become of him?- będzie z niego dobry pracownik he’ll be a good worker- kuchmistrz to z ciebie nie będzie you’ll never make a chef- z tych kwiatów nic już nie będzie these flowers/plants have had it pot.- z naszych planów/wakacji nic nie będzie nothing will come of our plans/holidays- nic z tego nie będzie it’s hopeless- nic dobrego z tego nie będzie nothing good will come of it- tyle pracy i nic z tego nie ma (he’s done) so much work and nothing to show for it4. (odbywać się, zdarzać się) to be- koncert/egzamin jest jutro the concert/exam is tomorrow- zebranie było w sali konferencyjnej the meeting was (held) in the conference room- jutro nie będzie a. nie ma lekcji there are no classes tomorrow- był do ciebie telefon there was a phone call for you- czy były do mnie jakieś telefony? has anyone called me?- był wypadek w kopalni there was an accident in the mine- co będzie, jeśli nie zdasz egzaminu? what’s going to happen if you fail the exam?- co będzie, jeśli ktoś nas zobaczy? supposing a. what if someone sees us?- nie martw się, wszystko będzie dobrze don’t worry, it’ll be a. it’s going to be fine- w życiu bywa rozmaicie you never know what life may bring- opowiedziałem jej wszystko, tak jak było I told her everything just as it happened- co ci/jej jest? what’s the matter with you/her?- coś mi/jemu jest something’s the matter with me/him- czy jemu coś jest? is anything the matter with him?- nic mu nie będzie, to tylko przeziębienie he’ll be fine, it’s only a cold5. (uczestniczyć, uczęszczać) to be- być na weselu/zebraniu to be at a wedding/meeting- wczoraj byliśmy na przyjęciu we were at a reception yesterday- być w liceum/na uniwersytecie to be at secondary school/at university- być na studiach to be a student a. at college- być na prawie/medycynie to study law/medicine- był na trzecim roku anglistyki he was in his third year in the English department- być na kursie komputerowym to be on a computer course- być na wojnie to go to war6. (przybyć) to be, to come- być pierwszym/drugim to be the first/second to arrive- był na mecie trzeci he came third- czy był już listonosz? has the postman been a. come yet?7. (znajdować się w jakimś stanie) to be- być pod urokiem/wrażeniem kogoś/czegoś to be charmed/impressed by sb/sth- być pod wpływem kogoś/czegoś to be under the influence of sb/sth- prowadzić samochód, będąc pod wpływem alkoholu to drive while under the influence of alcohol- być w ciąży to be pregnant- być w dobrym/złym humorze to be in a good/bad mood- nie być w nastroju do zabawy not to feel like going out a. partying- być w doskonałej formie to be in excellent form a. in fine fettle- być w strachu to be scared- być w rozpaczy to be in despair- bądźmy dobrej myśli let’s hope for the best- jestem przed obiadem I haven’t had my lunch yet- jestem już po śniadaniu I’ve already had breakfast- był siedem lat po studiach he had graduated seven years earlier- być po kielichu/po paru kieliszkach pot. to have had a drop/a few euf.- być na diecie to be on a diet- być na kaszce a. kleiku to be on a diet of gruel- być na emeryturze/rencie to be on a pension- sukienka jest do kolan the dress is knee-length- wody było do kostek the water was ankle-deep- firanka była do połowy okna the net curtain reached halfway down the window- chwila nieuwagi i było po wazonie one unguarded moment and the vase was smashed to pieces- jest już po nim/nas! it’s curtains for him/us! pot.- jeszcze chwila i byłoby po mnie another instant and it would have been curtains for me a. would have been all up with me pot.Ⅱ v aux. 1. (łącznik w orzeczeniu złożonym) to be- być nauczycielem/malarzem to be a teacher/painter- kiedy dorosnę, będę aktorem when I grow up, I’ll be an actor- być Polakiem/Duńczykiem to be Polish/Danish- borsuk jest drapieżnikiem the badger is a predator- nie bądź dzieckiem! don’t be childish a. such a child!- jestem Anna Kowalska I’m Anna Kowalska- „cześć, to ty jesteś Robert?” – „nie, jestem Adam” ‘hi, are you Robert? a. you’re Robert, are you?’ – ‘no, I’m Adam’- co to jest – ma cztery nogi i robi „miau”? what (is it that) has four legs and says ‘miaow’?- była wysoka/niska she was tall/short- jest autorką cenioną przez wszystkich she’s an author appreciated by all a. everybody- mój dziadek był podobno bardzo przystojnym mężczyzną my grandfather is said to have been a very handsome man- wciąż jest taka, jaką była za młodu she’s still her old self- kwiaty były żółte i czerwone the flowers were yellow and red- pizza była całkiem dobra the pizza was quite good- pojemnik był z drewna/plastiku the container was made of wood/plastic- z tych listewek byłby ładny latawiec these slats could make a fine kite- wszystko to były jedynie domysły it was all only conjecture- czyj jest ten samochód? whose car is this?, who does this car belong to?- ta książka jest jej/Adama this book is hers/Adam’s, this is her/Adam’s book- żona była dla niego wszystkim his wife was everything to him- nie naśladuj innych, bądź sobą don’t imitate others, be yourself- ta zupa jest zimna this soup is cold- Maria jest niewidoma Maria is blind- jesteś głodny? are you hungry?- Robert jest żonaty/rozwiedziony Robert is married/divorced- są małżeństwem od dziesięciu lat they’ve been married for ten years- bądź dla niej miły be nice to her- bądź tak dobry a. uprzejmy would you mind- bądź tak miły i otwórz okno would you mind opening the window?- czy byłaby pani uprzejma podać mi sól would you be kind enough a. would you be so kind as to pass me the salt?- nie bądź głupi! don’t be a fool!- cicho bądź! be quiet!- być w kapeluszu/kaloszach/spodniach to be wearing a hat/rubber boots/trousers- była w zielonym żakiecie/czarnym berecie she was wearing a green jacket/black beret, she had a green jacket/black beret on- być za kimś/czymś (opowiadać się) to support sb/sth, to be for sb/sth- byłem za tym, żeby nikomu nic nie mówić I was for not telling anyone anything- dwa razy dwa jest cztery two times two is four2. (w stronie biernej) artykuł jest dobrze napisany the article is well written- ściany pokoju były pomalowane na różowo the walls of the room were painted pink- dzieci, które są maltretowane przez rodziców children who are abused by their parents- tak jest napisane w gazecie that’s what it says in the paper- samochód będzie naprawiony jutro the car will be repaired by tomorrow- to musi być zrobione do czwartku this must be done by Thursday- sukienka była uszyta z czarnej wełenki the dress was made of black wool3. (w czasie przyszłym złożonym) shall, will- będzie pamiętał a. pamiętać tę scenę przez cały życie he will remember this scene all his life- będziemy długo go wspominali a. wspominać we shall a. will long remember him4. przest. (w czasie zaprzeszłym) w Krakowie mieszkał był przed trzema laty he would have been living a. was living in Cracow three years ago 5. (w trybie warunkowym) byłbym napisał a. napisałbym był do ciebie, gdybym znał twój adres I would have written to you, had I known your address a. if I had known your address- co by się było stało, gdyby nie jego pomoc what would have happened if it hadn’t been for his help- byłaby spadła ze schodów (omal nie) she almost fell down the stairs- byłbym zapomniał! zabierz ze sobą śpiwór I almost a. nearly forgot! take a sleeping bag with you6. (w zwrotach nieosobowych) było już późno it was already late- jest dopiero wpół do ósmej it’s only half past seven- nie było co jeść there was nothing to eat- za ciepło będzie ci w tym swetrze you’ll be too hot in this jumper- byłoby przyjemnie zjeść razem obiad it would be nice to have lunch together- wychodzić po zmierzchu było niebezpiecznie it was dangerous going out after dark- nie kupić tego mieszkania będzie niewybaczalnym błędem not to buy that a. the flat would be an inexcusable mistake- z chorym było źle/coraz gorzej the patient was bad/getting worse- z dziadkiem jest nienajlepiej grandfather is poorly- wszystko będzie na niego he’ll get all the blame- żeby nie było na mnie I don’t want to get the blame- na imię było jej Maria her name was Maria- było dobrze po północy it was well after midnight- będzie z godzinę/trzy lata temu an hour or so/some three years ago- będzie kwadrans jak wyszedł he must have left fifteen minutes or so ago, it’s been fifteen minutes or so since he left- do najbliższego sklepu będzie ze trzy kilometry it’s a good three kilometres to the nearest shop- nie ma tu gdzie usiąść there’s nowhere here to sit- w tym mieście na ma dokąd pójść wieczorem there’s nowhere to go at night in this town- nie ma komu posprzątać/zrobić zakupy there’s no-one to clean/to do shopping- nie ma z kim się bawić there’s no-one to play with7. (z czasownikami niewłaściwymi) to be- trzeba było coś z tym zrobić something had to be done about it- trzeba było od razu tak mówić why didn’t you say so in the first place?- czytać można było tylko przy świecach one could read only by candlelight- jest gorzej niż można było przypuszczać it’s worse than might have been expected■ bądź zdrów! (pożegnanie) goodbye!, take care!- być bez forsy/przy forsie pot. to be penniless/flush pot.- być do niczego (bezużyteczny) [osoba, przedmiot] to be useless a. no good; (chory, słaby) [osoba] to be poorly a. out of sorts- być może perhaps, maybe- być może nam się uda perhaps we’ll succeed- być może a. może być, że… it may happen that…- być niczym [osoba] to be a nobody- znałem ją, kiedy jeszcze była nikim I knew her when she was still a nobody- być przy nadziei a. być w poważnym a. odmiennym a. błogosławionym stanie książk. to be in an interesting condition a. in the family way przest.; to have a bun in the oven euf., pot.- było nie było (tak czy owak) when all’s said and done, after all; (niech się dzieje co chce) come what may, be that as it may- było nie było, to już ćwierć wieku od naszego ślubu when all’s said and done a. after all, it’s twenty-five years since we got married- było nie było, idę pogadać z szefem o podwyżce come what may, I’m going to the boss to talk about a rise- było siedzieć w domu/nie pożyczać mu pieniędzy pot. serves you right, you should have stayed at home/shouldn’t have lent him money- było nic mu nie mówić you should have told him nothing- co będzie, to będzie whatever will be, will be- co było, to było let bygones be bygones- co jest? pot. what’s up? pot.- co jest, do jasnej cholery? dlaczego nikt nie otwiera? what the hell’s going on? – why doesn’t anyone open the door? pot.- co jest? przyjacielowi paru groszy żałujesz? what’s wrong? – can’t spare a friend a few pence? pot.- coś w tym jest a. coś w tym musi być there must be something in it- coś w tym musi być, że wszyscy dyrektorzy będą na tym zebraniu there must be something in it, if all the directors are going to the meeting- jakoś to będzie things’ll a. it’ll work out somehow pot.- nie ma co, trzeba brać się do roboty oh well, time to do some work- nie ma co! well, well!- mieszkanie, nie ma co, widne i ustawne well, well, not a bad flat, airy and well laid out- ładnie się spisałeś, nie ma co! iron. well, well, you’ve done it now, haven’t you!- nie ma (to) jak kuchnia domowa/kieliszek zimnej wódki nothing beats a. you can’t beat home cooking/a glass of cold vodka- nie ma (to) jak muzyka klasyczna give me classical music every time- nie ma to jak wakacje! there’s nothing like a holiday!- nie może być! (niedowierzanie) I don’t believe it!, you don’t say!- niech będzie! oh well!- niech ci/wam będzie! have it your own way!- niech mu/jej będzie! let him/her have his/her own way!- niech tak będzie! (zgoda) so be it!- tak jest! (owszem) (that’s) right!- „to jest pańskie ostatnie słowo” – „tak jest, ostatnie” ‘is that your final word?’ – ‘yes, it is’, ‘that’s right’- tak jest, panie pułkowniku/generale! Wojsk. yes, sir!- to jest książk. that is, that is to say- główne gałęzie przemysłu, to jest górnictwo i hutnictwo the main branches of industry, that is (to say) mining and metallurgy* * *(jestem, jesteś); pl jesteśmy; pl jesteście; pl są; imp bądź; pt był, była, byli; sg fut będę; sg fut; będziesz; vijestem! — present!, here!
jest ciepło/zimno — it's warm/cold
jest mi zimno/przykro — I'm cold/sorry
będę pamiętać lub pamiętał — I will remember
co będzie, jeśli nie przyjdą? — what will happen if they don't come?
nie może być! — this lub it can't be!
tak jest! — yes, sir!
jestem za +instr /przeciw być — +dat I am for/against
* * *I.być1ipf.1. (= znajdować się w jakimś stanie l. miejscu) be; (= istnieć) exist, be there; być na diecie be on a diet; być na emeryturze be retired; jestem po robocie I'm finished l. done with work (for today); pewnego razu był sobie król... once upon a time there lived a king...; w ogrodzie były róże there were roses in the garden; w Galaktyce są miliardy gwiazd there are billions of stars in the Galaxy; ile ich jest? how many of them are there?; być w kinie be at the theater; być na wycieczce be on a trip; być w Warszawie be in Warsaw; być u babci na wsi be at grandma's house in the country; być z kimś sam na sam be one on one with sb; od świtu jestem na nogach I have been on my feet all day; Ewa jest na ostatnich nogach Eva is ready to drop l. dead on her feet; jesteś na drodze do zawału you are on the road to a heart attack; wszystko jest na swoim miejscu everything is in its place; to było nie na miejscu that was out of line; być na ustach całego miasteczka be on the lips of everyone in town; być jedną nogą na tamtym świecie have one foot in the grave; co dzisiaj będzie na obiad? what's for supper today?; wszystko jest pod ręką we have everything right at hand; być u steru przen. be at the wheel; no to jestem w domu (= zrozumiałem) that hits home; być w latach l. w leciech be up in one's years; być w sile wieku be in one's prime; być w opałach be in a bind; teraz wszystko jest w twoich rękach now everything is in your hands l. up to you; być w siódmym niebie be in seventh heaven; być w swoim żywiole be in one's element; być na zebraniu be at a meeting; być na wojnie be (fighting) in a war; być na studiach be at college; być na anglistyce be in the English Department; nigdy nie byłem w Chicago I've never been to Chicago; Adam jest pod pantoflem swojej żony Adam is henpecked; być nie w sosie be in a bad mood; jest gaz i woda we have gas and water; jestem takiego samego zdania I'm of the same opinion; jestem dobrej myśli I'm hoping for the best; jest mi u ciebie tak dobrze I feel so good at your place; jest mi głupio I feel stupid; to jest do niczego it's no good; być górą be on top; to nie jest czas po temu this is not the time for that; to nie jest mi na rękę this is inconvenient (for me); to nie jest po mojej myśli that's not what I intended l. what I had in mind; jestem pod wrażeniem I'm impressed; jestem bez pieniędzy I'm broke; jestem w ciąży I'm pregnant; Ewa jest przy nadziei przest. Eva is in the family way; jestem na służbie I'm on duty; byliśmy na spacerze we were taking a walk; dobrze wiesz, że jesteś na mojej łasce you know fully well that you're at my mercy; czy jesteś w stanie mnie zrozumieć? are you able to understand me?; jestem w dobrym humorze I'm in a good mood; byliśmy w kłopocie, co zrobić z... we couldn't figure out what to do with...; Ewa przez moment była w rozterce for a moment Ewa was in a dilemma; Ewa jest z Adamem w przyjaźni Ewa is friends with Adam; po czyjej jesteś stronie? whose side are you on?; Adam jest w porządku Adam is OK l. alright; to nie jest w moim guście that's not my style; jestem na bakier z gramatyką I haven't a clue about grammar; z teściową jestem na złej stopie I'm on bad terms with my mother-in-law; z prezesem jestem na ty I'm on a first name basis with the president; jestem za reformą I'm for the reform; oni są z sobą za pan brat they are on familiar terms; jestem z Ewą po słowie przest. I'm engaged to Eve.2. ( część orzeczenia imiennego) jestem studentem I am a student; byłam piosenkarką I was a singer; będę generałem I will be a general; ta dziewczyna jest ładna that girl is pretty; samochód jest ojca that's father's car; ten długopis nie jest mój this pen isn't mine; bądź zdrów! get well!; jesteś dla mnie niczym! you mean nothing to me; on nie był sobą he wasn't himself; dwa razy dwa jest cztery two plus two is l. equals four.3. ( w zdaniach bezosobowych) (= zdarzać się) jest piękny dzień it's a beautiful day; był kwiecień it was April; było to dość dawno it was l. happened quite a long time ago; był do ciebie telefon you had a call; było już późno it was getting late; nie ma co jeść there's nothing to eat; będzie z godzinę temu, jak... it's been an hour since...; a co będzie ze mną? what will happen to me?; ciekaw jestem, co z niego będzie I'm curious (about) what will become of him; jeżeli tak jest if it is so; być może maybe, perhaps; co będzie, to będzie come what may; co było, to było let bygones be bygones; jakoś to (w końcu) będzie thing's will turn out fine (in the end); co ci jest? what's wrong l. the matter with you?; z tej mąki nie będzie chleba it's hopeless; nie może być that's impossible; jest już po nim it's too late for him; he's done for; he's a goner l. a has-been; co było, a nie jest, nie pisze się w rejestr what's done is done; tak jest! exactly!, precisely!, that's right; wojsk. yes, sir!; to jest (= czyli) that is; było nie było whatever happens; no matter what (happens).II.być2ipf.1. tylko będę będziesz itd. ( w formach czasu przyszłego) will (be); będę pamiętał o tym I'll remember that; dzieci będą w ogrodzie the kids will be in the garden; będziemy śpiewać kolędy we're going to sing carols.2. ( w formach strony biernej) dom był sprzedany za... the house was sold for...; jesteś obserwowany you are being watched; droga jest już naprawiona the road has been repaired.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > być
-
8 co
Ⅰ pron. 1. (w pytaniach) what- co to (jest)? what’s this/that?- co jest na górze? what’s upstairs?- co robisz? what are you doing?- co mi kupiłaś? what did you buy for me?- co się dzieje? what’s going on a. happening?- co ci po tym? what do you need it for?- o co chodzi? what’s the problem a. matter?, what’s going on?- w co się ubierzesz? what are you going to wear?- czego szukasz? what are you looking for?- czego on chciał? what did he want?- czego a. copot. chcesz w zamian? what do you want in exchange?- do czego służy ten guzik? what is this button for?- z czego jest ta koszula? what is this shirt made of?- czemu się tak przyglądasz? what are you looking at?- czym mam otworzyć tę puszkę? what shall I open this tin with?- czym żywią się wieloryby? what do whales feed on?- czym to się skończy? how will it (all) end?- o czym oni mówią? what are they talking about?- co to za maszyna? what’s this/that machine?- co to za kamień? what kind of stone is this?- co ty na to? what do you say a. think?- co u ciebie? how are you?, what’s new?, how’s life (treating you)?- co z tobą? źle się czujesz? what’s wrong (with you)?, don’t you feel well?- psa zabierzemy ze sobą, ale co z kotem? we can take the dog with us, but what about the cat?- co z tego? a. no to co? what of a. about it? pot.- co z tego, że kocha? so he’s in love, so what? pot.- co on, oszalał, żeby tyle forsy przepuścić! pot. he must be mad blowing all that money pot.- czego tam nie ma na strychu! there are all sorts of things in the attic- czym to on w życiu nie był! he’s done all sorts of things in life- co ty mi tu przyniosłeś? what on earth have you brought me?- po co a. na co? what for?- po co jedziesz do Krakowa? what are you going to Cracow for?- na co ci ten scyzoryk? what do you need this penknife for?- i na co wam to było? what did you have to (go and) do that for?- czego tam poszłaś? pot. what did you go there for?- czemu płaczesz? what are you crying for?- czemu nie? why not?- „idziesz z nami?” – „czemu nie” ‘are you coming with us?’ – ‘why not?’2. (w mowie zależnej) what- powiedz, co chcesz na śniadanie tell me what you want for breakfast- zapytaj go, co zrobił z nożyczkami ask him what he’s done with the scissors- dobrze byłoby wiedzieć, o co właściwie mu chodzi it would be good to know what he really wants- przysłuchiwał się, o czym rozmawiają he was listening in on their conversation- nie wiem, co to była za ryba I don’t know what kind of fish it was- nie rozumiem, po co tu przyszedł I don’t understand why he came here a. what he came here for- powiem mu jutro, co i jak I’ll tell him tomorrow what’s what- wiesz co?… (do) you know what?… pot., (I’ll) tell you what… pot.3. (w zdaniu podrzędnym zawężającym) that- wszystko to, co chciał zrobić everything (that) he wanted to do- mam coś, co cię zainteresuje I’ve got something that’ll interest you- nie zrobiłam nic, czego musiałabym się wstydzić I did nothing (that) I ought to be ashamed of- rób, co chcesz do what you want- czym była kiedyś łacina, tym stał się dziś język angielski what Latin was once, English is today- co jest naprawdę nieznośne, to myśl, że… what is really maddening is the thought that…- z czego będziemy żyć, to mój kłopot what we’re going to live on is my problem- co się stało, to się nie odstanie what’s done is done4. (w zdaniu podrzędnym rozwijającym) which- powiedział, że pożyczył mi pieniądze, co nie było prawdą he said he had lent me some money, which wasn’t true- zdał ostatni egzamin, czym bardzo ucieszył rodziców he passed the last exam, which made his parents very happy5. (ile, jak, jaki) as- on ma tyle samo wrogów, co przyjaciół he has as many enemies as he has friends- zatrudniamy tyle samo pracowników, co rok temu we employ as many people as we did a year ago- mam dwa razy tyle pracy, co ty I have twice as much work as you (have)- kapelusz tego samego koloru, co płaszcz a hat the same colour as the coat- mieszkam w tym samym domu, co on I live in the same building as he does- rodzice tyle go widywali, co na obiedzie his parents only saw him at dinner time6. pot. (kto, który) who- ktoś, co nigdy nie był w wojsku someone who has never been in the army- znam kogoś, co to chętnie zrobi I know someone who’ll be glad to do it- gdzie się podział ten chłopak, co u was mieszkał? what happened to the boy who used to live with you?- wiesz, co ty dla niego jesteś? do you know what you are to him?- ten młyn, co to w nim teraz jest hotel that mill that’s a hotel now7. pot. (dlaczego, w jakim celu) why- co się tak kręcisz? why can’t you sit still?- co tak wcześnie wstałaś? why did you get up so early?- coś taki wesoły? why are you so cheerful?, what are you so cheerful about?8. (w wyrażeniach emfatycznych) what (a)- co to za dureń z niego! what a clown he is! pejor.- co za niespodzianka! what a surprise!- nie masz pojęcia, co to za rozkosz! you’ve no idea what a delight it isⅡ praep. every- co dzień/sobota every day/Saturday- co dziesięć minut/dwa tygodnie every ten minutes/two weeks- przystawał co krok he stopped with each a. every step- co jakiś czas tu zagląda, żeby sprawdzić, co robimy he looks in every now and then to check on us- opuszczał co drugą stronę he was skipping every other pageⅢ adv. (bardziej) co ciekawsze fragmenty/książki some of the more interesting sections/books- co wytrwalsi zostali do końca sztuki only the most persevering stayed till the end of the playⅣ conj. (jak) as- (ona) pracuje w tej samej firmie co ja she works for the same company as me- ten sam/to samo co zawsze the same as always- taki sam jadłospis co przed tygodniem the same menu as a week ago- to już nie ten człowiek, co dawniej he’s not the man he used to be- jest równie inteligentny, co przebiegły he’s as intelligent as he is crafty- mogła mieć równie dobrze trzydzieści co czterdzieści lat she could just as well have been thirty as forty- co ciekawe/dziwne… what’s interesting/strange…- co gorsza… what’s worse…- co więcej… what’s more…Ⅴ part. pot. (jako równoważnik zdania) boisz się, co? you’re afraid, eh? pot.- ale ona urosła, co? she’s really grown, hasn’t she?- będziemy w kontakcie, co? we’ll be in touch, right? pot.- miłe dzieciaki, co nie? nice kids, eh? pot.- nie poznajesz mnie, co? you don’t recognize me, do you?- wszyscy gdzieś jadą na wykacje, a my co? everyone’s going somewhere on holiday, and what about us?- kto cię tu wpuścił, co? who let you in, eh? pot.- i co, zdałeś egzamin? well, did you pass (the exam)?- co ty, chcesz oberwać od ojca? you don’t want to get it from your father, do you? pot.- a ty co? dzwonka nie słyszałeś? what are you doing? – didn’t you hear the bell?Ⅵ co do praep. 1. (jeśli chodzi o) as for, as far as [sb/sth] is concerned- co do mnie, nigdy w horoskopy nie wierzyłem as for me, I’ve never believed in horoscopes- co do pańskiego artykułu… as for your article…, as far as your article is concerned…2. (w sprawie) regarding, concerning- mamy zastrzeżenia co do ostatniej partii towaru we have some reservations regarding the last consignment- jego uwagi co do nowelizacji ustawy his remarks regarding a. concerning the amendment of the law3. (pod względem) regarding, concerning- ustalenia co do zakresu prac details regarding a. concerning the scope of the work- druga co do wielkości partia polityczna the second largest party- dziesiąte co do wielkości państwo świata the world’s tenth largest state4. (dokładnie) to- co do godziny/dnia to the hour/day- o siódmej co do minuty at seven o’clock sharp- przyszedł punktualnie co do minuty he came a. arrived right on the dot pot.- oddał mi wszystko co do grosza he gave me back every single penny- powtórzyła wszystko co do słowa she repeated everything word for word- zginęli wszyscy co do jednego not one of them survivedⅦ co…, (to) … conj. 1. (ile razy) each time- co wstawał, robiło mu się słabo each time he got up, he felt faint- co otworzył gazetę, wszędzie o Iraku every time he opened a newspaper, there was something about Iraq- co strzelił, to chybił every time he fired, he missed- co wspiął się wyżej, to zsuwał się each time he climbed up, he slipped down again- co premiera, to sukces each new production is/was a success2. (dla podkreślenia) co praca, to praca work is work (after all)- co chłop, to chłop you can’t beat a man (about the place)- co głowa, to głowa you can’t beat good brains- co prawda, to prawda I’ll second that- co dyrektor, to nie zwykły robotnik a director’s not just any workerⅧ czym…, tym… conj. kryt. czym starszy, tym głupszy the older he gets, the more foolish he becomes- czym większy przywódca, tym groźniejszy jego upadek the greater the leader, the further he has to fall■ a co tam what do I care?, what does it matter?- chciała pokazać, co to nie ona she wanted to show what she was made of- co jak co, ale ciasto robisz pyszne say what you like, but you make delicious cake- czego jak czego, ale pieniędzy im nie brakuje whatever they’re short of, it’s not money- co najmniej at least- co najwyżej at most- co to, to nie! pot. that’s out of the question!; no way! pot.- co (proszę)? pot. (w odpowiedzi) what?- „Adam!” – „co?” ‘Adam!’ – ‘what?’- „jesteś tam?” – „a co?” ‘are you there?’ – ‘what do you want?’- co (takiego)? (wyrażające zdziwienie) what?, really?- goście dopiero co wyjechali the guests have not long gone, the guests have only just left* * *1. pron( w pytaniach) whatto drzewo, co rośnie koło domu — the tree that grows by the house
wspominał tych, co odeszli — he remembered those who had left
zdałem egzamin, co wszystkich zaskoczyło — I passed the exam, which surprised everybody
co się stało, to się nie odstanie — what's done cannot be undone ( w równoważnikach zdań)
rób, co chcesz — do what you want
co niemiara — in abundance, (pot: cokolwiek) anything
2. partjeśli co, daj mi znać — get in touch at the slightest thing
co najwyżej — at (the) mostco gorsza — what's worse, worse still
co więcej — what's more, furthermore
co chwila/krok — every lub each minute/step
co drugi/trzeci — every second/third
co do (+gen) — ( odnośnie do) as to, as for
3. conjco do mnie — as far as I am concerned, ( dokładnie) (exact) to
4. advco strzelił, to chybił — every time he shot he missed
(pot: dlaczego) why* * *copron.1. ( zastępuje rzeczowniki) what; rób, co chcesz do what you want; czego (znowu) chcesz? what do you want (now)?; zwł. z irytacją what is it that you want (now)?; co to będzie? (= co chcesz zrobić?) what is it going to be?, what'll it be?; (= co się stanie?) what'll happen?; po co? what for?; byle co anything; Bóg wie co God knows what; diabli wiedzą co only the Devil knows; co to, to nie I won't have that; jeszcze czego! anything else?, what('s) next?; bądź co bądź anyway; w czym rzecz what's the matter; w razie czego (just) in case, if need(s) be; jak przyjdzie co do czego when the chips are down; nie ma co! there is no point; co komu do tego? it is none of anybody's business, why should it be anyone's business?, why should they care?; co mi tam! I don't care, I couldn't care less, who cares?; co będzie, to będzie happen what may; będzie co ma być what is to be, will be; what must be, must be; what will be, will be; co było, a nie jest, nie pisze się w rejestr let bygones be bygones; co z oczu, to z serca out of sight, out of mind; co się stało, to się nie odstanie what's been done cannot be undone, let bygones be bygones; co za dużo, to niezdrowo too much of a good thing, too much breaks the bag; co się odwlecze, to nie uciecze there is luck in leisure; co ma wisieć, nie utonie he that is born to be hanged shall never be drowned, if you're born to be hanged then you'll never be drowned; co nagle, to po diable haste makes waste; czym chata bogata, tym rada what's mine is yours; co ma piernik do wiatraka what do these two things have in common?, it is quite beside the point.2. (jako zaimek względny, głównie w pytaniach i zdaniach złożonych) co tchu at full l. top speed, in all haste; tyle, co kot napłakał next to nothing; co do grosza not a penny less, not a penny more; tyle pomoże, co umarłemu kadzidło it won't do any good, it won't help at all.conj.( rozpoczyna zdanie podrzędne) which.part.1. ( wyraża powtarzalność) every; co krok every step; co godzina/co chwila/co miesiąc/co roku every hour/every moment/every month/every year; co prawda admittedly; co prawda, to prawda you're right; co rusz every moment, every time; na co dzień every day; co i raz pot. every moment, every time; co kraj, to obyczaj every country has its customs; every land has its own law; so many countries, so many customs.2. ( wzmacnia przysłówki) what, still; co gorsza what's worse, worse still; co więcej what's more; co dwie głowy, to nie jedna two heads are better than one.3. (wyraża pytanie o przyczynę, cel) why; co się tak długo zastanawiasz? why have you been dwelling on it so long?The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > co
-
9 trzeba
praed. 1. (należy) trzeba coś zrobić it’s necessary to do sth- trzeba pracować it’s necessary to work- trzeba mu o tym powiedzieć he should a. ought to be told about it- trzeba mu było powiedzieć he should have been told- czy warto to czytać? nie tylko warto, ale nawet trzeba is it worth reading? it’s not only worth it, it’s essential a. a must- trzeba mieć dużo zdrowia, żeby wytrzymać taką podróż you have to be very fit to survive such a journey- trzeba być głupim, żeby tak się zachować only a fool would behave like that- trzeba, żebyś znał prawdę you should know the truth- sprawdź, czy wszystko jest jak trzeba go and check everything is all right- kiedy trzeba, odważnie wypowiada swoje zdanie when necessary, s/he’s quite outspoken- pójdę tam, jeśli trzeba I’ll go there, if necessary- po co tam włazisz gdzie nie trzeba? why do you keep going where you’re not welcome?- zachowuj się jak trzeba behave as one should- zgłosił się o ósmej rano, jak trzeba he came at eight in the morning, as expected- trzeba przyznać, że… admittedly,…- trzeba dodać, że… additionally,…2. (potrzeba) jemu/jej czegoś trzeba he/she needs sth- będzie miała wszystko, czego jej trzeba she’ll have everything she needs- czy trzeba ci pieniędzy? do you need any money?- do tego trzeba dużo cierpliwości this requires a lot of patience- „pomóc ci?” – „nie trzeba” ‘do you need help?’ – ‘no, thanks’- trzeba czasu, aby to zrozumieć it takes time to understand it■ trzeba ci wiedzieć, że… książk. you should be aware (that)…- trzeba szczęścia/nieszczęścia/trafu, żeby… as luck would have it…* * *part(inv) it is necessary to...trzeba mu pomóc — we should help him, he's got to be helped
trzeba przyznać, że... — admittedly..., it should be admitted that...
dziękuję, nie trzeba — no, thanks
* * *trzeba v. pred. indecl.1. (= należy) one should, one ought to; trzeba być głupcem, żeby... one must be a fool to...; trzeba ci wiedzieć, że... you should know that...; trzeba przyznać, że... admittedly..., one has to admit that..., it should be admitted...; trzeba mu pomóc we l. sb should help him.2. (= jest niezbędne) it is necessary to l. that..., one needs to..., it is needed that...; jeśli trzeba if needed, if necessary; nie trzeba go dwa razy prosić you don't have to ask him twice; trzeba wam czegoś? do you need anything?; dziękuję, nie trzeba no, thanks; thank you, I am fine.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > trzeba
См. также в других словарях:
żałować — ndk IV, żałowaćłuję, żałowaćłujesz, żałowaćłuj, żałowaćował 1. «odczuwać żal, smutek, przykrość z jakiegoś powodu, zwykle z powodu straty kogoś lub czegoś, niedostania, nieosiągnięcia czegoś» Żałuj, żeś tego nie widział (nie słyszał). Żałować… … Słownik języka polskiego
pieniądz — 1. pot. Ciężkie, drogie, duże, grube pieniądze; ciężka, duża, gruba, grubsza forsa, gotówka, suma, sumka; ciężki grosz «duża kwota pieniędzy»: (...) jako jedyny z łódzkich fabrykantów miał prawdziwy tytuł arystokratyczny, kupiony za ciężkie… … Słownik frazeologiczny
zrobić — 1. Coś zrobiło swoje «coś dało spodziewany rezultat»: Pochlebstwo zrobiło swoje. Z oczu gospodyni znikła nieufność, a na jej wargach pojawił się niedowarzony uśmiech. A. Bahdaj, Wakacje. 2. Ktoś dużo, tyle itp. dla kogoś zrobił «ktoś okazał komuś … Słownik frazeologiczny
tyle — {{/stl 13}}{{stl 8}}licz. M. mos tylu, DCMc. tylu, N. tyloma || tylu {{/stl 8}}{{stl 20}} {{/stl 20}}{{stl 12}}1. {{/stl 12}}{{stl 7}} wskazuje na liczbę, ilość, wielkość czegoś, określoną dla rozmówców na tle danej sytuacji lub kontekstu albo… … Langenscheidt Polski wyjaśnień
ciepły — 1. Ciepłe gniazdko «miłe, przytulne mieszkanie»: (...) mogłaby sobie to zainwestować (...) i miałaby tak zwane zabezpieczenie na wszelki wypadek (...) miałaby ciepłe, miłe gniazdko. Roz bezp 2001. 2. pot. Ciepłe kluski, kluchy «o człowieku… … Słownik frazeologiczny
żyć — ndk Xa, żyję, żyjesz, żyj, żył 1. «istnieć w sposób właściwy organizmom żywym, być żywym, egzystować» Żyć długo, krótko. Żyć wiele lat. Żyć w jakiejś epoce. Hej, użyjmy żywota! Wszak żyjem tylko raz. (Mickiewicz) ∆ Niech żyje (żyją) «okrzyk… … Słownik języka polskiego
nieprzyzwoicie — {{/stl 13}}{{stl 8}}przysł. {{/stl 8}}{{stl 20}} {{/stl 20}}{{stl 12}}1. {{/stl 12}}{{stl 7}} w sposób budzący zgorszenie, oburzenie; bezwstydnie, bulwersująco : {{/stl 7}}{{stl 10}}Chodzić nieprzyzwoicie ubranym. Wyrażać się nieprzyzwoicie.… … Langenscheidt Polski wyjaśnień
serce — 1. Brać, wziąć (sobie) coś do serca «przejmować się, przejąć się czymś, silnie odczuwać, odczuć coś»: Jak będziesz tak wszystko brał sobie do serca, to wykorkujesz raz, dwa, ani się obejrzysz (...). J. Krzysztoń, Obłęd. 2. Całym sercem, z całego… … Słownik frazeologiczny
pełny — pełnyni, pełnyniejszy a. pełen (tylko w funkcji orzecznika lub przydawki, po której następuje rzeczownik w dopełniaczu) 1. «napełniony, wypełniony po brzegi, do wierzchu; napełniony tak, że więcej nie może się zmieścić» Pełny garnek, talerz,… … Słownik języka polskiego
to — I → ten II ndm 1. «partykuła o charakterze ekspresywnym, wyróżniająca lub wzmacniająca wyrazy, którym towarzyszy, lub zdania i części zdania, w których jest użyta, wzmacniająca też inne partykuły i spójniki (np. i, bo, no, a, ano, tak)» Od kiedy… … Słownik języka polskiego
dno — 1. Beczka, studnia, worek bez dna «o kimś lub o czymś, w co wkłada się dużo pracy, pieniędzy bez widocznego efektu»: Stęknął boleśnie: – Jesteście jak beczka bez dna! A czasy ciężkie. Złoto? Skąd ja mam wziąć dla ciebie złota? J. Dobraczyński,… … Słownik frazeologiczny